Kaizen to w największym skrócie ciągłe doskonalenie wykonywanej pracy, własnej wydajności dotyczące zarówno pracowników jak i kierownictwa, pociągające za sobą relatywnie niskie koszty i realizujące się przez niewielkie, szybkie, proste usprawnienia.
Rozwinięciem filozofii kaizen a właściwie jej wykorzystaniem jako podstawowej metody jest koncepcja lean manufacturing i w szerszym ujęciu lean management oznaczająca odpowiednio produkcje wyszczuploną i zarządzanie wyszczuplone.
Obecnie bardzo często w praktyce łączy się koncepcje lean z six sigma, która bazując na statystyce skupia się na czynnościach optymalizujących wartość dla klienta. Lean i kaizen zorientowane są natomiast na eliminowaniu tego co tej wartości nie przynosi. Lean generuje zatem szybkość procesów, six sigma kładzie nacisk na dokładność i jakość redukując odchyłki w procesach. Reasumując współczesne continuous improvement jest zintegrowaniem koncepcji lean i six sigma.
Kaizen może być stosowany nie tylko w odniesieniu do samego produktu, usługi a zatem przedmiotu operacji biznesowych ale także do operacji związanej z ruchem, przesyłem, transportem, przemieszczeniem oraz do maszyn i urządzeń wykorzystywanych w tym celu.
Efekty uzyskiwane poprzez kaizen i lean to: doskonalenie jakości, krótki (konkurencyjny) czas realizacji i natychmiastowe dostawy, redukcja zapasów i przezbrojeń, minimalizacja utrzymywania zasobów, uproszczone zarządzanie (mniej decyzji zarządczych i administracyjnych), realizacja minimum kosztów i maksimum zysków.
Pozostaje jeszcze aspekt bardzo popularnego obecnie trendu zastosowań informatycznych np. systemów wspomagania decyzji, planowania i sterowania produkcją. Technologie informatyczne nie są głównym przedmiotem zainteresowania zespołów kaizen. Wykorzystywane są wtedy, kiedy stanowią już zasób i składnik majątkowy przedsiębiorstwa, natomiast rzadko systemy i aplikacje informatyczne są wynikiem działań kaizen. Zasadniczo są to rozwiązania dość kosztowne, które ponadto nie są w stanie zareagować tak jak umysł człowieka na bieżące, mało skomplikowane sytuacje problemowe, percepcyjnie identyfikowane przez jego zmysły i zdroworozsądkowość. Dlatego stają się one bezradne ze względu na określony standard, szablon, algorytm postępowania, wyliczenia itp. Nie absorbujący kapitału finansowego kaizen otwiera pole do popisu ludzkiej inwencji, wyobraźni, logicznemu myśleniu i zdroworozsądkowości.