Przejdź do treści

Poziomowanie Produkcji (Heijunka)

  • przez

Heijunka oznacza poziomowanie produkcji, to jest takie jej harmonogramowanie, aby przepływ by łciągły. Dotyczy więc jednej z podstawowych zasad Lean Manufacturing. Heijunka odnosi się do trzech powiązanych ze sobą czynników, mających wpływ na ciągłość przepływu: poziomowania zapotrzebowania (demand smoothing), poziomowania obciążenia (sekwencjonowanie produkcji wyrobów) (load levelling) oraz bilansowania obciążenia linii (równoważenie linii) (line balancing).

Istota poziomowania zapotrzebowania sprowadza się do tego, aby dostawcy dostarczali dokładnie to, co producent potrzebuje (właściwa jakość), tyle ile potrzebuje (są to małe ilości), i wtedy, kiedy potrzebuje.

Poziomowanie obciążenia polega na naprzemiennym wytwarzaniu różnych produktów zgodnie z zamówieniami z rynku. Na przykład mamy do wyprodukowania dziennie sto wyrobów A, sto wyrobów B, oraz sto wyrobów C. Moglibyśmy najpierw wyprodukować wszystkie wyroby A, potem B a  na końcu wszystkie wyroby C. Taka sekwencja obciążenia linii produkcyjnych może wydawać się korzystna, bo produkując w większych partiachoszczędzamy na czasie przezbrojeń, czyszczeniu narzędzi,etc.W rzeczywistości jednak takie sekwencjonowanie produkcji nie odpowiada zapotrzebowaniu odbiorców a tym samym sekwencji, w której prowadzona jest sprzedaż tych wyrobów.Ponadto spowodowałoby to nierównomierne obciążenie zasobów(maszyn i ludzi). Część zasobów byłaby przeciążona a inne byłyby niedociążone.

Bilansowanie (równoważenie) linii uzyskuje się przez zlecanie uruchomienia małych jednorodnych partii wyrobów. Zlecanie na produkcję dużych partii wyrobów wiąże się między innymi z następującymi problemami (Rother,Shook,1998):
• Zanikiem zjawiska ssania i zatraceniem poczucia taktu.
• Trudnościami w ocenie stanu produkcji (czy realizujemy potrzeby na czas czy się spóźniamy).
• Przy dużych zleceniach przekazywanych na produkcję stwarzamy sytuację, w której realizatorzy procesów znajdujących się w strumieniu wartości mogą realizować zamówienia w wybranej przez siebie kolejności.
• Dużymi trudnościami w reagowaniu na zmiany wymagań klientów.

Jedną z metod zapewnienia równomiernego obciążenia linii jest regularne zlecanie niewielkich jednorodnych zleceń produkcyjnych przy równoczesnym odbiorze produkowanych elementów ,co nazywane jest „ssaniem rytmicznym”. Czas potrzebny na realizację jednego zlecenia nazywany jest podziałką  (poprawną nazwą, jednak zupełnie zaniedbywaną w literaturze dotyczącej Lean Production, jest „rytm partii/serii”). Wielkość podziałki (rytm partii) najczęściej wyliczamy na podstawie liczby gotowych części mieszczących się w pojemniku transportowym (Rother, Shook1998),i tak:

Podziałka = czas taktu x liczba części w pojemniku

Jednym z popularniejszych narzędzi do poziomowania obciążenia linii (sekwencjonowania wyrobów) i jej bilansowania jest skrzynka Heijunka. Skrzynka ta składa się z szeregu przegródek przeznaczonych do składowania kart kanban. Poszczególne rzędy oznaczają dane produkty, kolumny natomiast oznaczają podziałkę. Z rytmem równym podziałce (rytm partii) karty są przekazywane po jednej do jednostki produkcyjnej i jednocześnie przekładane w skrzynce. W ten sposób wiadomo, na jakie wyroby i kiedy zostały uruchomione zlecenia oraz kiedy będą uruchomione ponownie.